Balık Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

Palamut, levrek, tekir, kırlangıç ve lüfer… Soğuk ve derin suların en güzel balıkları. Balıkçıların ve damak tadına düşkün olanların mevsimini dört gözle beklediği bu balıklar, keyifle yemek yenen  sofraların da gözdesi. Mevsimin bu en güzel balıklarını zamanında yemeye özen gösterin. Balıkları hazırlarken ihtiyaç duyacağınız taze balık seçmenin püf noktaları ve birbirinden farklı balık temizleme yolları yazılarımızı da okuyabilirsiniz.

Balığın Faydaları Nelerdir?

1. En önemli besin kaynaklarından biri olan balık, mineraller, A, B vitaminleri ve özellikle de protein açısından çok zengin.
2. Yağlı balıkların 100 gramı ortalama 22 gram, yağsız balıkların 100 gramı ise 10 gram protein içeriyor.
3. Deniz balıklarındaki fosfor, kalsiyum, klor, iyot, tatlı su balıklarındaki potasyum fosfat, diğer besin maddelerinin içeriğinde bulunan oranlara göre çok daha fazla.
4. Uzmanlar özellikle gelişme çağındaki çocukların bol bol balık yemesini öneriyor. Bünyeyi onaran proteinler bakımından zengin olan balık, içerdiği vitaminlerin yanı sıra fosfor, iyot ve kalsiyum deposu.
5. Yağlı olmaması şartıyla hastaların çekinmeden yiyebileceği besinlerin başında geliyor. Hemen hemen hiç şeker içermediğinden diyabet hastaları ve rejim yapanlara da bol bol balık yemeleri tavsiye ediliyor.
6. Kısacası; beslenme uzmanları, her yaşta insanın düzenli olarak haftada en az 1-2 kez balık yemesini öneriyor. Biz de sizlere mevsim balıkları olan lüfer, palamut, tekir, kırlangıç ve levrekle pişireceğiniz çok güzel tarifler hazırladık. Balığı mevsiminde yemek hem damakta lezzet hem de sofrada keyifli sohbetler yaratmaya vesile olur.

Mis Gibi Kokan Balık Yemekleri

Geceleri veya sabahın ilk saatlerinde, deniz kıyısı ve koylar lüks lambaların pırıl pırıl ışıklarıyla donanır, sandallardaki mangallardan yükselen duman, gecenin soğuğunda kaybolur gider. Böyle sahneler denizin kirlenmesiyle birlikte ne yazık ki daha az yaşanır oldu. Bizlere küsen denizin, böylesi güzel anları yaşatmak için sunduğu fırsatlar da oldukça azaldı. Bunu tersine döndürmek yine bizim elimizde. Temiz bir deniz ve mis gibi kokan balık yemekleri için.

Sultan Abdülaziz’ in mevsiminde hemen her gece lüfer avlamak için Boğaziçi‘ne sandalla açılması balık sevdasının önünde hiçbir engelin olmadığını ne de güzel gösteriyor. Levreğin zor avlanmasına rağmen saatlerce sandalların içinde hapsolunması, palamut, tekir ve kırlangıç sevdalılarının bir kimyager edasıyla balığı pişirmeleri... Hepsi aynı tutkunun bir sonucu… Unutmayın bunları çok daha uzun yıllar yaşamak için denize hak ettiği ilgiyi göstermeliyiz. Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen balık ve deniz ürünleri kültürü halen belirli bir çevrede yaşıyor. Osmanlı mutfağında da pek rağbet edilmeyen bu kültür, Rum ve Ermenilerin yaşamlarının ta kendisiydi. Günümüzde var olan bu ilgisizlik ise birazda insanların fiyatları el yakan balık çeşitlerini kolayca satın alamamalarından kaynaklanıyor.

Taze Balık Nasıl Anlaşılır?

1. Gözleri saydam, parlak ve dışa bombelidir.
2. Eti diri ve serttir. Üzerine parmakla bastırdığınızda çukur kalmaz.
3. Pulları düz, sıkıca, derisine yapışık ve parlaktır.
4. Solungaçları parlak kırmızı renktedir.
5. Kuyruğu gevşekçe sallanmaz.
6. Suya bırakıldığında dibe çöker.

Deniz Kirliliğinin Zararları

Kirlenen denizler, nehir ve göllerin yanı sıra bilinçsiz yapılan balık avcılığı, balıkların sağlıksız ve bilinçsiz koşullarda bekletilmesi, tüketiciye zamanında ulaşamaması gibi faktörler de bunda önemli bir rol oynuyor. Bütün bunlara karşın yine de nimetlerini esirgemiyor deniz bizden. Her türlü olumsuz koşula rağmen yazın Karadeniz’de beslenen balıklar sürüler halinde Marmara’ya göç ediyor. Burada bir müddet kalacak olan bu sürüler, sular serinledikçe daha ılık denizlere açılacaklar. İşte tam da bu aylarda nefis balıklarla donatacağız sofralarımızı. En çok da lüfer ve palamutla.

Balıkçılar lüfer avının verdiği heyecanın bir başka olduğunu söyler. Kandırılması zor bir balıktır lüfer, her yeme kanmaz. Mevsimi çok kısa olduğundan lezzetlisini tatmak için zamanını geçirmemek gerekiyor. Palamut ise neredeyse büyüyüp toriğe dönüşeceğinden elinizi çabuk tutmanızda yarar var. Levrek için balıkların kralı derler. Biraz vahşicedir, hareketlidir ama mükemmel lezzeti akla gelince avlanmasının bütün zorluğu unutulur. Kırlangıç ve tekir de Ege ve Marmara‘da yetişen balıklar.

Balıklar ve Genel Özellikleri

Lüfer Balığı Özellikleri

Ülkemizde yetişen en lezzetli balıklardandır. Yavru halinden itibaren boylarına göre farklı isimler alır: 10 santime kadar defne, 15 santime kadar çinekop, 20 santime kadar kaba çinekop, 25 santime kadar sarıkanat, 30 santime kadar lüfer, 30 santimden büyükse kofana. Eylül ayının ikinci haftasından ocak sonuna kadar en lezzetli zamanıdır. Her türlü yemeği yapılır, özellikle ızgarası çok lezzetlidir.

Bakınız; Lüfer nasıl pişirilir?

Palamut Balığı Özellikleri

Bütün denizlerde yaşar. Boyları 25-70 cm arasında değişir. İrilerine torik adı verilir. Çingene palamudu çok lezzetlidir. İstanbul Boğazı’nda ekim, kasım ve aralıkta avlanır. Izgara, fırın pilaki, kağıt kebabı, dolma, köfte, lakerda ve fümesi yapılır.

Bakınız; Palamut nasıl pişirilir?

Kırlangıç Balığı Özellikleri

Şekil ve renginden dolayı denizlerin en görkemli balıklarından biridir. Ege, Akdeniz ve Marmara denizlerinde yaygın, Karadeniz’de ise nadiren bulunur. Küçüklerine ’derviş balığı’ da denir. Eti çok lezzetli ve besleyicidir.

Bakınız; Kırlangıç balığı nedir?

Levrek Balığı Özellikleri

Beyaz etli, boyu 1 metreyi, ağırlığı 15 kilogramı bulan iri bir balıktır. Üzeri pullu, koyu kurşuni renktedir. Uzun levrek ise tatlı sularda bulunan ve levreğe benzeyen balık türüdür. Kıyılarda, özellikle ırmak ağızlarında, derin yerlerde bulunur. Ufak balıklar, küçük ıstakoz, yengeç ve kurtlarla beslenir. Kuvvetli ve çevik bir balık olduğu için avlanması zordur. Karadeniz’in Türkiye sahillerinde, Marmara ve Akdeniz’de bulunur. Eti yağsız ve lezzetlidir. Izgara, kızartma, pilaki, buğulama ve haşlaması yapılır.

Bakınız; Levrek nasıl pişirilir?

Tekir Balığı Özellikleri

Sıcak ve ılıman denizlerin sahil bölgelerinde ve dipte büyük sürüler halinde yaşarlar. Küçük boydaki tekirlere mıcır, büyüklerine ise çuka adı verilir. Barbunyaya çok benzer. Ancak birçok balıkçı ve damak zevki sahibi tekirin etini barbunyadan üstün tutar. Özellikle tavası çok nefis olur.

Bakınız; Tekir balığı tarifleri

Balık Fileto Nasıl Hazırlanır?

1. Balığı düz bir zemine yatırın; kuyruğu size doğru, karın boşluğu ise sola doğru olmalı.
2. Balığı sırtına yakın bir yerden keskin bir bıçakla omurga hizasından kesmeye dikkat edin.
3. Baş tarafından kuyruk kısmına doğru dikkatlice kesip eti omurgadan ayırın. Aynı işlemi balığın diğer yanı için de tekrarlayın.
4. Kafanın hemen üstüne bir kesik atın ve aşağı doğru keserek çıkarın. Kuyruğun sonuna kadar gidip filetoyu tamamen ayırın. Balığı ters çevirip işlemi tekrarlayın. Filetoda kalan kılçıkları dikkatlice çıkarın.
5. Filetonun kuyruk kısmından baş kısmına doğru eti bıçağın sırtıyla kaldırarak derisinden ayırın. Bu işlemi yaparken eti zedelememek için keskin bıçak kullanın.

EN ÇOK TERCİH EDİLEN BALIK YEMEKLERİ

KIRLANGIÇ PİLAKİ TARİFİ

TERBİYELİ PALAMUT ÇORBASI TARİFİ

KREMALI LEVREK BUĞULAMA TARİFİ

TARATORLU TEKİR TAVA TARİFİ

KAĞITTA LÜFER TARİFİ

Yemeklerinize lezzet vermek için balığın yanına yakışan soslara göz atabilirsiniz. Daha fazlası için, balık yemekleri sayfamızdan en lezzetli tariflere ulaşabilirsiniz.