Çorbadan Doğan İmparatorluk: Restaurant Kelimesi Nereden Geliyor?

Restaurant kelimesi, günümüzde hem Türkiye'de, hem de dünyanın genelinde yaygın olarak kullanılan bir ifadedir. Ancak bu kelimenin, bir tas çorbadan geldiğini biliyor muydunuz? İşte, restaurant kelimesinin hikayesi:
Çorbadan Doğan İmparatorluk: Restaurant Kelimesi Nereden Geliyor?
15 Haziran 2025, 19:06

“Restaurant” kelimesinin kökeni, hem dilbilimsel hem tarihsel olarak oldukça ilginçtir ve aslında bugünkü anlamına gelmesi tahmin edilenden çok daha yeni bir gelişmedir. Restaurant kelimesi, aslında Fransızca kökenlidir. Fransızca'da 'restaurer' fiilinden gelir. Bu kelime, yenilemek, güçlendirmek, iyileştirmek ve onarmak anlamlarında kullanılır. 

Restaurant Kelimesinin Hikayesi

18. yüzyılın başlarında Fransa’da “restaurant” kelimesi, özel bir et suyuna verilen isimdi. Bu et suyu çorbası, zengin ve besleyici olmasıyla bilinirdi. Özellikle hasta olan kişileri restore ettiği yani iyileştirdiği düşünülürdü. Yani restaurant kelimesi ilk kez mekan olarak değil, bir yemek adı olarak biliniyordu. 1765 yılında Bolanger ismindeki bir Fransız, Paris'te halka açık bir alanda çeşitli çorbalar ve et suları satmaya başladı. Dükkanın tabelasında ise Latince ''Ey mide sorunu çekenler, bana gelin, sizi iyileştireceğim.'' yazıyordu. Bu ilk dükkan, restaurant kelimesinin ilk geçtiği yer olarak biliniyor. Boulanger’in sattığı şeyler “restoratif (onarıcı)” çorbalar olduğu için dükkânına “restaurant” denmeye başlandı.

restaurant

Restaurantlar Nasıl Yayıldı?

1789’daki Fransız Devrimi ile aristokrat mutfakları dağılınca, bu saray şefleri işsiz kaldı. İşsiz kalan bu yetenekli aşçılar, kendi restoranlarını açarak Fransız mutfağını halka indirdiler. Böylece “restaurant” artık yalnızca çorba değil, her tür yemeğin sunulduğu halka açık yemek salonları anlamına gelmeye başladı.

“Restaurant” kelimesinin Türkiye’deki serüveni, Batılılaşma hareketleri, modern şehirleşme, ve özellikle Tanzimat sonrası kültürel dönüşüm süreciyle bağlantılıdır. Yani bu kelimenin ve kavramın Türkiye’de kullanılmaya başlaması, sadece dilsel değil, aynı zamanda sosyolojik bir dönüşümün yansımasıdır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde halkın yemek yediği yerler, aşhane, lokanta ve kebapçı, çorbacı gibi isimlerle uzmanlaşmış dükkanlardı. Ancak bu dükkanlar, genelde yalnızca 1-2 çeşit yemek sunardı ve geleneksel bir yapıya sahipti.

19.yüzyılın ortalarında İstanbul’un Beyoğlu bölgesinde açılan bazı işletmeler “restaurant” olarak adlandırılmaya başladı. Bu işletmeler yalnızca yemek değil, masa düzeni, müzik, servis gibi kültürel unsurları da içinde barındırdığı için restaurant ismiyle yayılmaya başladı.

Şunlara da göz atın;

  1. İstanbul'un en iyi restoranları
  2. İstanbul'un etnik restoranları
  3. İstanbul Uzakdoğu restoranları
Kategoriler

Benzer Yazılar

Lezzet Logo