Kaldirik otu (Borago officinalis), hodangiller familyasından, genellikle mavi-mor çiçekli, tüylü gövdeli, geniş yapraklı ve otsu bir bitkidir. Tek yıllık olmasına rağmen hızla yayılır. Genellikle nemli bölgeleri, dağ yamaçlarını ve boş arazileri sever. Türkiye’de en yoğun olarak Karadeniz kıyı şeridinde doğal olarak yetişir. Botanik olarak boraj adıyla da bilinen kaldirik otu, Akdeniz kökenlidir ancak Anadolu topraklarında özellikle Doğu Karadeniz mutfağına kök salmıştır. Bahar aylarında toplanmaya başlar; yaprakları, sapları ve bazı durumlarda çiçekleri dahil olmak üzere çeşitli şekillerde kullanılır.
En klasik yöntemdir. Soğanla kavrulur, istenirse pirinç eklenir. Zeytinyağlı veya kıymalı yapılabilir. Sapları soyularak doğranır. Önce haşlanır, ardından soğanla kavrulup pişirilir. Baharat olarak karabiber, pul biber ve tuz yeterlidir.
Haşlandıktan sonra yumurtayla kavrularak pratik bir öğün hazırlanabilir. Yumurtalı kaldirik, Karadeniz’de özellikle kahvaltılarda veya hafif akşam yemeklerinde tercih edilir.
Bazı bölgelerde (özellikle Artvin, Rize çevresi) kaldirik otu salamura edilerek turşu haline getirilir. Mayhoş ve kendine has bir lezzeti vardır.
Kaldirik, yoğurtlu veya sütlü çorba tariflerine farklılık katmak için de kullanılır. Taze veya haşlanmış olarak ilave edilebilir.
Haşlanıp doğrandıktan sonra mücver harcına veya börek iç harcına katılabilir. Özellikle Karadeniz’de yufka arasına serilip fırında pişirilerek nefis börekler yapılır.
Kaldirik otunun taze yaprakları limon, zeytinyağı ve sarımsakla harmanlanarak salata haline getirilebilir. Haşlanıp soğutularak da kullanılabilir.
Dikkat: Tüyleri nedeniyle çiğ tüketilecekse genç ve taze yapraklar seçilmelidir. Hamile ve emziren kadınların kullanmadan önce doktora danışmaları önerilir. Yabani formlarının bazıları karıştırılmamalı, doğru bitki olduğundan emin olunmalıdır.