Atom mezesi; süzme yoğurdun, közlenmiş acı biberlerin, tereyağında kavrulan bol pul biberin ve sarımsağın bir araya gelmesiyle hazırlanan, oldukça acı ve aroması güçlü bir meze çeşididir. Genellikle meyhane ve ocakbaşı kültüründe sıkça görülür. Köz tadı, fermente yoğurt lezzeti ve yakıcı acının birleşimi sayesinde hem iştah açar hem de masaya karakter katar. Yoğurt tabanı yumuşak ve serinletici, üst sosu ise sıcak ve kızgın tereyağında hazırlanır; bu sıcak-soğuk kontrastı mezeye “atom” adını veren temel etkidir.
Kolay meze tarifleri, zeytinyağlı meze tarifleri ve yoğurtlu meze tariflerine de göz atın.
En lezzetli atom için mutlaka süzme, suyu iyice alınmış ve yoğun kıvamlı bir yoğurt kullanılmalıdır. Hafif ekşimsi yoğurt mezeye çok daha doğru bir tat verir.
Közlenmiş acı biber mezenin olmazsa olmazıdır. Biberler iyice közlenmeli, kabukları dikkatlice soyulmalı ve ince doğranmalıdır. Acı seviyesi damak zevkine göre ayarlanabilir; çok acı isteniyorsa pul biber miktarı artırılır.
Tereyağı iyice kızmalı ancak yanmamalıdır. Hafif köpürdüğünde pul biber, kırmızı toz biber veya isot eklenir. Baharatlar yağa eklendiğinde kısa süre beklenir; böylece yağın rengini ve aromasını verir. Üstten dökülen kızgın yağ mutlaka servis anında dökülmelidir. Böylece hem taptaze bir aroma çıkar hem de mezeye karakteristik “cızırdama” etkisi kazandırır.
Sarımsak yoğurda karıştırılırken ezilmiş olmalı ancak aşırı miktarda kullanılmamalıdır; fazla sarımsak yoğurdun kıvamını baskılar.
Yoğurt tabanı önceden hazırlanıp buzdolabında dinlendirilirse lezzeti daha oturur. Ancak biberli yağ mutlaka son anda hazırlanıp eklenmelidir. Atom mezesi geniş ve hafif çukur tabakta servis edilirse hem yağın yayılması hem de yoğurdun kıvamı daha iyi görünür.