Bat Tarifi

12 Aralık 2025 tarihinde güncellendi.
Bat Tarifi

Sivas’ın geleneksel sofra kültürünü yansıtan bu bat tarifi, hem besleyici içeriği hem de ferahlatıcı dokusuyla yöresel lezzetleri sevenler için vazgeçilmez bir seçenektir. Mercimek, bulgur ve taze sebzelerin uyumuyla hazırlanan bat tarifi, özellikle yaz aylarında soğuk servis edildiğinde hafif, doyurucu ve aroması zengin bir yemek deneyimi sunar. Yumuşak kıvamı, baharatların dengeli aroması ve asma yapraklarıyla yapılan eşsiz sunumuyla her lokmada Sivas mutfağının sadeliğini ve doğallığını hissettirir. Peki; bat nasıl yapılır? İşte tarifi ve malzemeleri...

İskilip Dolması tarifine göz atabilirsiniz.

Bir porsiyon bat 260 kaloridir.

Hazırlanma Süresi : 20 dakika
Pişirme Süresi : 30 dakika
Kaç Kişilik: 4 Kişilik
Editör Notu: Birbirinden lezzetli tariflerimiz sayesinde hazırlaması en zor yemekleri bile olabilecek en kolay, hızlı ve pratik şekilde hazırlayabilirsiniz.
Bu Tarifi Ne Kadar Beğendiniz?

Bat Tarifi için

Malzemeler

  • 1 su bardağı bulgur
  • 1 su bardağı mercimek
  • 1 yemek kaşığı domates salçası
  • 1 yemek kaşığı biber salçası
  • 1 çay bardağı zeytinyağı
  • 1 tatlı kaşığı pul biber
  • 1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber
  • 1 çay kaşığı karabiber
  • 1 tatlı kaşığı dağ kekiği
  • 1 adet soğan (ince doğranmış)
  • 1 adet domates (rendelenmiş veya küçük küpler halinde doğranmış)
  • 2-3 dal taze soğan (ince doğranmış)
  • 2-3 dal maydanoz (ince doğranmış)
  • 1 tatlı kaşığı tuz
  • 4 su bardağı su
  • 1 tutam asma yaprağı (haşlanmış, doğranmış)

Bat Tarifi İçin Alternatif Öneriler:

Bulgur İçin Alternatifler

  • Köftelik bulgur yerine esmer bulgur kullanabilirsiniz; daha lifli bir yapı sağlar.
  • Kaynayan mercimeğe az miktarda ince bulgur + yarım ölçü irmik karıştırmak, kıvamı daha tok sevenler için uygun bir seçenektir.
  • Glutensiz beslenenler için bulgur yerine kinoa kullanarak farklı ama lezzetli bir sonuç elde edebilirsiniz.

Mercimek İçin Alternatifler

  • Geleneksel olarak yeşil mercimek kullanılır; ancak daha hafif bir lezzet isterseniz sarıkırmızı mercimekle de yapılabilir (kıvam daha yumuşak olur).
  • Protein oranını yükseltmek isteyenler yeşil mercimek + az miktar maş fasulyesi karışımı kullanabilir.

Salça İçin Alternatifler

  • Domates salçası yerine kavrulmuş domates püresi kullanılabilir, daha taze ve hafif bir tat verir.
  • Biber salçası bulamazsanız acısız kırmızı kapya biber sosu veya közlenmiş biber püresi tercih edebilirsiniz.
  • Hafif acı sevmeyenler biber salçasını tamamen çıkarıp sadece domates salçası ile devam edebilir.

Zeytinyağı İçin Alternatifler

  • Zeytinyağı yerine daha nötr bir yağ kullanmak isterseniz ayçiçek yağı tercih edebilirsiniz.
  • Aromatik bir tat isteyenler, karışıma birkaç damla ceviz yağı ekleyebilir.

Baharatlar İçin Alternatifler

  • Dağ kekiği yerine taze kekik veya nane kullanılabilir.
  • Pul biber yerine isot eklemek batın rengini ve aromasını zenginleştirir.
  • Karabiber yerine kimyon eklemek, daha topraksı ve geleneksel bir tat oluşturur.
  • Acı sevmeyenler baharatları azaltıp sumak ile ekşi bir dokunuş katabilir.

Sebzeler İçin Alternatifler

  • Soğan yerine daha hafif bir tat için taze soğanın beyaz kısmı kullanılabilir.
  • Domates mevsiminde değilse rendelenmiş kaya domatesi veya bir kaşık domates konservesi tercih edilebilir.
  • Maydanoz yerine taze reyhan, dereotu veya semizotu farklı aromalar sunar.

Asma Yaprağı İçin Alternatifler

  • Asma yaprağı yoksa batı marul yaprağı, gömbe yaprağı veya taze üzüm yaprağı-benzeri yumuşak yapraklarla servis edebilirsiniz.
  • Asma yaprağı sevmeyenler için turp yaprağı da ilginç bir alternatiftir.

Kıvam Ayarı İçin Alternatif Sıvılar

  • Su yerine soğuk maden suyu eklemek batı daha ferah hale getirir.
  • Hafif ekşilik isteyenler 1–2 kaşık nar ekşisi ekleyebilir (klasik değil ama çok yakışır).
Bat Tarifi

Nasıl Yapılır

  1. Mercimekleri iyice yıkayıp tencereye alın ve yumuşayıncaya kadar haşlayın.
  2. Bulguru yıkayıp süzdükten sonra mercimeklerin bulunduğu tencereye ekleyin ve bulgurların şişmesini bekleyin.
  3. Bu sırada soğan, domates, taze soğan ve maydanoz gibi sebzeleri ince ince doğrayın.
  4. Haşlanmış mercimek ve bulgur karışımını geniş bir kaba alın. Üzerine domates ve biber salçası, zeytinyağı, tuz ve baharatları ekleyip iyice karıştırın. Karışımın kıvamı çok koyuysa biraz soğuk su ekleyebilirsiniz.
  5. Doğranmış sebzeleri karışıma ekleyip tüm malzemeleri homojen şekilde karıştırın. Sivas usulü batı, genellikle haşlanmış asma yaprakları eşliğinde servis edin.
Servis Önerisi
  • Asma yaprağı eşliğinde sunum: Geleneksel Sivas usulünde olduğu gibi batın yanında haşlanmış asma yaprakları verilir. Asma yaprağıyla kaşık görevi görerek bat alınır ve bu şekilde yenir.
  • Soğuk servis: Bat, hafif ılık ya da tamamen soğuk tüketildiğinde lezzeti daha belirgin olur. Dinlendikçe kıvamı oturduğu için servis etmeden önce kısa bir süre bekletmek iyi sonuç verir.
  • Yanında ayran: Yoğun kıvamlı batın yanında bir bardak köpüklü ayran oldukça iyi gider.
  • Mevsimlik eklemeler: Mevsime göre taze reyhan, semizotu veya nane serpiştirerek ferahlık katabilirsiniz.
  • Toplu sofralarda: Bat, kalabalık sofralara çok yakışır. Geniş bir servis tabağına yayıp üzerine zeytinyağı gezdirerek daha iştah açıcı bir görünüm elde edebilirsiniz.
Püf Noktası
  • Mercimek ve bulgur kıvamı: Karışımın ne çok sulu ne de fazla katı olmaması gerekir. Kıvam koyu olursa soğuk su ile açabilirsiniz.
  • Sebzeleri ekleme zamanı: Doğranmış sebzeleri mutlaka karışım tamamen ılıdıktan sonra ekleyin. Sıcak karışıma eklendiğinde sebzeler diriliğini kaybeder.
  • Salça oranı: Salçaların mutlaka iyice karışması gerekir. Salça tamamen dağılmadan lezzet homojen olmaz.
  • Zeytinyağının rolü: Zeytinyağı sadece lezzet değil parlaklık da verir. Karışıma ekledikten sonra birkaç dakika dinlendirmek aromayı artırır.
  • Baharat dengesi: Pul biber ve toz biber karışımın rengini ve tadını belirler; özellikle dağ kekiği batın karakteristik aromasını destekler. Baharatları azar azar ekleyip damak tadınıza göre ayarlayabilirsiniz.
  • Asma yaprakları: Serviste kullanılacak yapraklar ne çok yumuşak ne de sert olmalı. Kısa süre haşlamak yeterlidir; fazla haşlanırsa dağılır ve tat kaybı olur.
Tarif Kategorileri
Yorumlar

Benzer Tarifler

Lezzet Logo