Soğanın uzun süre kısık ateşte pişirilmesiyle hazırlanan karamelize soğan, dünya mutfaklarında kendine yer bulan lezzetlerden biridir. Soğanlar, kendi içindeki doğal şekeri yavaş yavaş açığa çıkarırken kahverengi bir renk alır. Buna karamelizasyon denir. Yani, karamelize soğan aslında şeker eklenmeden hazırlanır. Karamelize soğan meze olarak sunulabildiği gibi, hamburger, sandviç, pizza, et yemekleri, tavuk yemekleri ve omletlerde kullanılabilir.
Püf noktalarına geçmeden önce, ''Karamelize soğan nasıl yapılır, karamelize soğan nasıl saklanır, soğanı karamelize ederken yapılan hatalar ve hangi soğan hangi yemekte kullanılır?'' başlıklı yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Karamelize soğan yapımında kullanacağınız soğan türü çok önemlidir. Beyaz ve sarı soğanlar, yüksek şeker içerdikleri için en çok tercih edilen türlerdir. Öte yandan kırmızı soğanlar da karamelize edilebilir, ancak aromasının daha yoğun olacağını unutmamanız gerekir. Soğanları pişirmeden önce doğramaya başlayabilirsiniz. Çok ince veya çok kalın olmamasına dikkat edin. Orta kalınlıkta yarım ay şeklinde doğramak en idealidir. Geniş yüzeyli tava kullanmak, soğanların birbirine yapışmadan eşit şekilde karamelize olmasını sağlar. Döküm veya kalın tabanlı çelik tava, ısıyı daha dengeli yaydığı için soğanların yanmadan yavaş pişmesine yardımcı olur.
Karamelize soğan için hem zeytinyağı, hem de tereyağı kullanılabilir. Dilerseniz, iki yağı da birlikte kullanabilirsiniz. Tereyağı tek başına çabuk yanabileceği için genellikle az zeytinyağı ile desteklenir. Karamelizasyonun sırrı: düşük ısı + uzun süredir. Bu yüzden soğanları orta-kısık ateşte karıştırarak pişirebilirsiniz. Soğanların rengi yavaş yavaş altın sarısından kahverengiye döner. Bu süreç 30-50 dakika sürebilir. Soğanlar önce suyunu salar, sonra bu suyu çekmeye başlar. Ara sıra karıştırıp tekrar dibe yapışmadan çözülmesini sağlamak gerekir.
Soğanlar tavaya yapışmaya başladığında, çok az su, et suyu veya balzamik sirke eklenip tahta kaşıkla dip kazınır. Bu, hem yapışan lezzetleri çözer hem de derin aroma katar. Karamelize soğana şeker eklemeye gerek yoktur. Çünkü soğanın içindeki doğal şeker, karamelizasyon işlemi için yeterlidir. Ancak daha kısa sürede tatlı bir sonuç almak isteyenler 1 çay kaşığı esmer şeker ekleyebilir. Tuz, soğanın suyunu daha hızlı salmasına yol açar. Bu nedenle en başta az miktarda tuz eklemek pişirmeyi kolaylaştırır. Fazla tuz konmamalıdır, çünkü karamelize olduğunda tatlar yoğunlaşır.
Karamelize soğanın rengi çok önemlidir. Amaç kömür gibi siyah değil, koyu altın kahverengi renk elde etmektir. Eğer çok koyulaşma olursa, yanık ve acı bir tat oluşur. Doğru kıvamda, soğanlar marmelat gibi yumuşak ve tatlı olur. Soğan pişerken çok hacim kaybeder. 1 kilo çiğ soğandan yaklaşık 1 küçük kase karamelize soğan çıkar. Bu yüzden ihtiyacınızdan biraz fazla soğan kullanmak mantıklıdır. Karamelize soğanı önceden hazırlayıp buzdolabında 1 hafta saklayabilirsiniz.