Domates Buzdolabına Konur Mu? İşte Bu Tartışmanın Bilimsel Yanıtı

Soğuk depolama, tarım ürünlerinin raf ömrünü uzatmak için yaygın olarak kullanılır.  Düşük sıcaklıkta depolama hem olgunlaşmayı yavaşlatır hem çürümeyi azaltır. Peki, domates buzdolabına konur mu?

Bazı bilimsel araştırmalara göre domatesler 12°C’nin altında uzun süre beklediğinde, “taze domates” kokusunu veren bileşikler azalıyor. Yani soğuk, domatesin lezzetini etkileyebiliyor.

2016 yılında ABD’de PNAS dergisinde yayımlanan bir araştırma, marketlerde sıkça uygulanan soğuk depolamanın domateslerin aromasını kalıcı şekilde etkileyebileceğini bulmuş. Bilim insanları, domateslerin 12 derecenin altında saklandığında tat ve kokuyu sağlayan uçucu bileşiklerin seviyesinin ciddi oranda düştüğünü belirledi. Araştırmaya göre bu durum, domatesin olgunlaşmasını kontrol eden bazı genlerin faaliyetinin azalması ve DNA üzerinde “geçici” ama etkili değişimlerin (metilasyon) ortaya çıkmasıyla ilişkili. Yapılan tat testlerinde, soğukta saklanan domatesler şeker ve asit oranı aynı kalsa bile, tüketiciler tarafından “daha tatsız” bulundu. Üstelik domatesler oda sıcaklığına geri getirilse bile bazı aroma kayıpları geri gelmedi. 

Ticari domateslerin lezzetsiz bulunduğunu belirten araştırma ekibine göre amaç raf ömrünü uzatırken lezzetten ödün vermeyen yeni yöntemler geliştirmek olmalı.

FARKLI BİR ARAŞTIRMA

Bununla beraber 2020 yılında yayınlanan biraz tartışmalı bir araştırma farklı şeyler söylüyor. Popular Science'ın haberine göre, çalışma olgunken seçildiği müddetçe nereye konduğunun fark etmebileceğini söylüyor. Deneyimli domates tadımcılarından oluşan bir heyet toplayan araştırmacılar, uzmanlara birkaç cins ve melez cins domates tattırmış. Domateslerin her biri, oda sıcaklığında ya da 7 °C’lik buzdolabında dört gün kalmış. Heyet, buzdolabında saklanan ve oda sıcaklığında bırakılan domatesler arasında herhangi bir aroma farkı tespit edememiş. Fakat bu durum domatesin cinsi ile ilgili olabilir. Ya da buzdolabında kaldıkları sürenin kısa olmasıyla...

Almanya’daki Götingen Üniversitesi’nde ekin bilimcisi olan Elke Pawelzik, “Saklama dönemi ne kadar kısa olursa, aroma ve ilişkili özellikler için o kadar iyi olur” diyor.

PEKİ NE YAPILABİLİR?

Bu konuda şu tavsiyeler denenebilir:

Olgunlaşmamış domatesler: Henüz tam kızarmamış domatesleri buzdolabına koymayın. Soğuk, olgunlaşmayı durdurur ve domatesin aromasını kaybettirir. En iyisi, güneş görmeyen bir yerde oda sıcaklığında bekletmek.

Tam olgun domatesler: Kısa sürede tüketecekseniz oda sıcaklığında saklayabilirsiniz. Daha uzun süre dayanması için buzdolabına koyabilirsiniz ancak yemeden önce oda sıcaklığına getirirseniz lezzeti daha belirgin olur.

Kesilmiş domatesler: Kesildikten sonra domatesler hızla bakteri üretmeye başlar. Bu yüzden mutlaka kapalı bir kapta, buzdolabında saklayın. Domates saklama yöntemleri için domates nasıl saklanır başlıklı makalemiz de ilginizi çekebilir.

Bu makalenin ardından domatesli tarifler haberimize de bakabilirsiniz.