Nar Suyu, Nar Ekşisi Nedir? Mercek Altına Aldık...

Nar eksisi nedir? Diyetisyen Huma Karabulut bu konuda şu bilgileri paylaşıyor:

Nar (Punica granatum, Punicaceae) bilinen en eski meyvelerden biridir. Kültür tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar gitmektedir. Kökeni Güneydoğu Asya olup, buradan Özbekistan, İran, Türkiye ve Akdeniz ülkelerine yayılmıştır. Ayrıca Amerika kıtasında da yetiştirilmektedir.

Nar Suyu

Nar suyu Orta Doğu’da popüler bir içecek olup, İran, Suriye ve Hindistan mutfağında kullanılmaktadır. Son yıllarda ABD’de de yaygın olarak pazarlanmaya başlanmıştır. Nar çekirdeklerinden baharat olarak da yararlanılmaktadır. Ülkemizde özellikle Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde nar meyvesinin preslenmesi, elde edilen nar suyunun durultulması ve tekniğine uygun olarak açıkta veya vakum altında koyulaştırılması ile elde edilen nar ekşisi, gıdalara çeşni vermek amacıyla kullanılmaktadır.

Narın meyve suyu içeriği %45-65 arasında değişmektedir. Akdeniz bölgesinde yetişen narların meyve suyu ekstraksiyon verimi, serum:pulp oranı ve şeker:asit dengesini inceledikleri çalışmada, ortalama meyve suyu veriminin % 40 olarak saptandığı, şeker ve asit bileşimine göre narların tatlı, mayhoş ve ekşi olarak sınıflandırdığı bildirilmiştir.

Nar Sosu Nedir?

Nar sosu ise nar meyvelerinin ayıklanıp, preslenip suyu süzüldükten sonra vakum kazanında belirli bir sıcaklıkta suyu uçurularak konsantresinin elde edilmesinin ardından arıtılmış su ile seyreltilip içerisine glikoz şurubu, asit düzenleyici, renklendirici ve koruyucu ilave edilerek elde edilen bir sos türüdür.

Narın İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Nar; antosiyaninler, ellagitanenler, antioksidan ve antitümör aktiviteleri ispatlanmış diğer fenolik maddelerce zengin bir meyvedir. Narın sahip olduğu flavanoid ve antosiyanin içeriğine bağlı olarak gösterdiği antioksidan aktivite, kırmızı şarap ve yeşil çaydan 3 kat daha fazladır.

1. Nar suyunun antioksidan düzeyi yabanmersini ve portakaldan da yüksek bulunmuştur.
2. Nar çekirdekleri fito-östrojenlerin iyi bir kaynağıdır. Nar suyunun antioksidan ve damar sertliğini engelleyici aktivitesinin, içermiş olduğu ellagitanenler, punicalagin ve ellajik asit gibi polifenollerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Nar suyundaki en yüksek antioksidan kapasiteye sahip fenolik maddenin "punicalagin" olduğu bildirilmiştir.
3. Yabani narların suyundan farmasötik amaçlı sitrik asit ve sodyum sitrat eldesi de yararlanılmaktadır. Nar suyu dispepsi tedavisinde kullanılan preparatların bileşiminde yer almaktadır. Ayrıca cüzzam tedavisinde nar suyunun yararlı olduğu düşünülmektedir.
4. Nar ağacının kabuk ve kökleri bağırsak kurtlarına karşı etkili bir alkoloid olan " iso pelletierine " içermektedir. Tanen içeriğine bağlı olarak nar ağacı kabuğu, yaprakları, ham meyve ve meyve kabuğu ekstratları ishal ve dizanteriyi durdurucu, kanamayı kesici özellik göstermektedir.

Nar suyunun bazı faydaları da şu şekilde sıralanmaktadır;

1. Ağız sağlığına iyi gelen nar ekşisi ürünleri bir miktar su ile karıştırılıp gargara yapıldığı takdirde diş eti kanamalarınızı en aza indirecektir.
2. Nar ekşisi sosu düzenli tüketildiği takdirde vücuttaki kan şekeri oranını olması gereken seviyeye getirecektir.
3. Yüksek tansiyonun düşürülmesinde etkin rol oynar.
4. Cilde de birçok faydası bulunan nar ekşisini salataların, kısırın içine ekleyerek düzenli olarak tüketmeniz durumunda daha parlak bir cilde sahip olabilirsiniz.
5. Gribal enfeksiyonlara karşı vücut direncinizi arttırarak kış aylarında soğuk algınlığı, grip, nezle gibi hastalıklara yakalanma ihtimalinizi en aza indirir.
6. Toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olan bir besindir.
7. Vücudun enerji ihtiyacını karşılayarak yorgunluğun giderilmesinde etkili bir besindir.

Nar Ekşisi İzlenimi Veren Narlı Soslar Neden Yasaklandı?

Bakanlık tarafından hazırlanan yönetmelik bir süre önce Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, nar ekşisine, nar, nar suyu, nar suyu konsantresi ve su dışında başka bir gıda bileşeni eklenemeyecek. Nar ekşisi izlenimi veren nar aromalı sos, nar sosu, narlı sos, nar ekşili sos, nar aromalı şurup ve nar ekşili şurup gibi isimlerle nar ekşisi benzeri ürünler yurt içinde piyasaya arz edilemeyecek. Bu kapsamda yurt içinde piyasaya arzına izin verilmeyen ürünler, 30 Haziran 2024'ten sonra piyasada bulundurulamayacak.

Peki, Bu Karar Ne Anlama Geliyor?

Gıda kaynaklı sorunlar, sadece insan sağlığını etkilemekle kalmamakta, bunun ötesinde kişilerin, ailelerin, toplumların, sektörlerin ve nihayet ülkelerin ekonomik ve sosyal yapılarını etkilemektedir. Küresel ölçekte bakıldığında gıda ticareti, gıda ihraç eden ülkelere döviz sağlanması yanında, sektöre katma değer getirmekte ve milli gelire önemli katkılar yapmaktadır. Ancak, bütün bunlara rağmen gıda kaynaklı risklerin, toplumun bütün katmanlarında ciddi sağlık problemlerine yol açabilmesi yanında toplumda iş veriminin düşmesine ve ekonomik kayıplar oluşmasına da neden olabilmektedir. Bu sonuca bakılarak piyasada da nar ekşisi adı altında satılan nar aromalı sos, nar sosu, narlı sos, nar ekşili sos, nar aromalı şurup ve nar ekşili şurup gibi ürünler içerisinde “Glikoz şurubu, nar suyu konsantresi (%30), asitlik düzenleyici sitrik asit, su, renklendirici karamel, koruyucu “sodyum benzoat” gibi zararlı maddeler barındırması sebebi ile yasaklandı.

Şunlara da göz atın;

1. Nar ekşili soslar neden yasaklandı?
2. Nar çekirdeği yenir mi?
3. Nar nasıl temizlenir?
4. Nar hangi mevsimde yetişir?