Sivas köftesi, Türkiye’nin geleneksel mutfak kültüründe kendine özgü bir yere sahip, hem lezzeti hem de üretim tekniğiyle öne çıkan özel bir köfte türüdür. Bu köfteyi diğer köftelerden ayıran en temel unsur, kullanılan etin niteliği ve yetiştirilme koşullarıdır. Sivas’ın doğal yaylalarında yonca, fiğ ve kekik otu ile beslenen sığır ve koyun etinden hazırlanan köfte, tuz dışında hiçbir katkı maddesi içermemesiyle de dikkat çeker. Doğal beslenme, titiz üretim süreci ve özel şekillendirme tekniği sayesinde Sivas köftesi, hem aromasıyla hem de dokusuyla sofralarda eşsiz bir deneyim sunar. Peki; Sivas köftesinin içinde ne var? İşte detaylar...
Sivas köftesinin temel bileşeni, Sivas bölgesinin doğal yaylalarında yetiştirilen sığır ve koyun etidir. Bu hayvanlar, doğal meralarda yonca, fiğ ve kekik otu gibi yöresel bitkilerle beslenir; dolayısıyla et, kendine özgü aroması ve dengeli yağ oranı ile köftenin lezzetini doğrudan etkiler. Erkek danalar genellikle 1 yaşında meraya bırakılır ve 3–4 ay boyunca otlatılır, ardından 3–9 ay arasında değişen sürelerde besi işlemine tabi tutulur. Bu süreçte hem doğal kaba yemler hem de arpa, buğday, yulaf gibi konsantre yemler kullanılır. Hayvanların bu şekilde beslenmesi, Sivas köftesine karakteristik et aromasını kazandırır.
Sivas köftesi, üretim sürecinde herhangi bir katkı maddesi kullanılmadan hazırlanır. Salça, sebze, iç yağı veya kimyasal bileşenler köfteye eklenmez. Bu nedenle köftenin temel lezzeti yalnızca etin doğal aroması ve kullanılan tuz ile sağlanır. Tuz, köftenin pişme sırasında rengini korumasına, beklerken siyahlaşmamasına ve daha uzun süre taze kalmasına yardımcı olur. Kullanılan tuz, Zara İlçesi Tuzlagözü Köyü’nden elde edilen doğal kaynak tuzudur ve kimyasal işlem görmemiştir; böylece köftenin doğal yapısı korunur.
Köftenin üretimi sırasında, sığır ve koyun etlerinin kaburga, but ve kürek gibi bölümleri sinir, damar ve zarlarından temizlenir. Ayıklanan et, kilo başına 20 gram tuz eklenerek kıyma makinesinde bir defa orta kalınlıkta çekilir. Bu aşamada hiçbir katkı maddesi kullanılmaz ve sadece tuz, etin lezzetini ve dokusunu korumak için eklenir. Çekilen et, ardından bir defa yoğrularak en az 12 saat dinlendirilir. Dinlenme sonrası et tekrar çekilir ve homojen bir karışım elde edilir.
Sivas köftesi, şekillendirilme tekniğiyle de kendine özgüdür. Hazırlanan kıyma harcı, avuç içinde 25 gramlık parçalar halinde alınır ve oval bir form verilerek 0,5 cm kalınlığında ve 6–7 cm çapında hazırlanır. Bu oval şekil, köftenin pişerken eşit şekilde kızarmasını ve dağılmamasını sağlar. Şekillendirme sırasında elin hafif nemli olması önemlidir; fazla su köftenin dağılmasına ve görüntüsünün bozulmasına yol açabilir. Porsiyon olarak genellikle 7 adet köfte sunulur ve toplam et miktarı 175 gramdan az olamaz.
Sivas köftesi, yanında yeşillik ve taze salata ile servis edilir. Bu sunum, köftenin aromatik lezzetini tamamlar ve yemeği hem görsel hem de tat açısından zenginleştirir. Köftenin kendine özgü aroması ve dokusu, sadece kullanılan etin kalitesinden değil, aynı zamanda dikkatle uygulanan üretim tekniğinden de kaynaklanır.
Özetle, Sivas köftesi yalnızca doğal ortamda yetişmiş sığır ve koyun etinden, tuzdan ve ustalıkla uygulanan üretim sürecinden oluşur. Katkı maddesi eklenmemesi, özenle yoğrulup şekillendirilmesi ve porsiyonlama kuralları, köftenin kendine özgü aroması ve dokusunu sağlar. Sivas köftesi, lezzeti kadar üretim süreciyle de bölgenin gastronomik kültürünü temsil eden bir gelenektir.
Şunlara da göz atın:
Tekirdağ Köfte Yanına Ne Gider?
Tekirdağ Köftesinde Soğan ve Yumurta Var Mı?
Akçaabat Köftesinin Püf Noktaları