Barbun balığı, tatlı aroması ve narin dokusuyla deniz ürünleri sofralarının sevilen lezzetlerinden biridir. Küçük ve orta boy bir balık olması, besin zincirindeki konumu ve düşük civa içeriği sayesinde güvenle tüketilebilir. Temiz sulardan elde edilen barbun, hem protein hem de omega-3 açısından zengin bir seçenek sunar ve farklı pişirme yöntemleriyle doğal lezzetini koruyarak sofralara hafif ve doyurucu bir tat katar.
Civa, doğada hem doğal süreçlerle hem de insan kaynaklı faaliyetler sonucu su ekosistemlerine karışabilen ağır bir metaldir. Endüstriyel atıklar, termik santrallerden salınan buharlar ve bazı tarımsal uygulamalar, özellikle deniz ve nehir sularında civa konsantrasyonunun artmasına yol açabilir. Balıklar, bulundukları su ortamında çözünmüş veya organik civa formunu zamanla vücutlarında biriktirirler. Bu birikim, balığın türüne, yaşına ve besin zincirindeki konumuna bağlı olarak değişiklik gösterir.
Barbun, genellikle Akdeniz ve Ege denizlerinde yetişen küçük ve orta büyüklükte bir balıktır. Tatlı denizlerin tuzlu sularında yaşaması ve besin zincirinde nispeten alt sıralarda yer alması, civa birikiminin düşük olmasını sağlar. Çeşitli araştırmalar, barbun balığında civa miktarının çoğu zaman güvenli sınırlar içinde olduğunu ve normal porsiyonlarda tüketildiğinde sağlık açısından risk oluşturmadığını göstermektedir. Özellikle taze olarak tüketildiğinde barbun, güvenli bir deniz balığı alternatifi olarak öne çıkar.
Yüksek miktarda civa tüketimi, sinir sistemi, böbrek ve bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Hamile kadınlar ve küçük çocuklar, civaya karşı daha hassastır; çünkü civa, beyin ve sinir sistemi gelişimini olumsuz etkileyebilir. Barbun gibi küçük ve orta boy deniz balıkları, düşük civa birikimi sayesinde düzenli ve kontrollü şekilde tüketildiğinde bu riskler minimuma iner ve sağlıklı beslenmeye katkı sağlar.
Barbun balığını güvenle tüketmek için bazı önlemler almak faydalıdır:
Büyük ve uzun ömürlü deniz balıkları (ton balığı, kılıç balığı, köpek balığı gibi) civa açısından yüksek risk taşırken, barbun gibi küçük ve orta boy balıklar daha güvenlidir. Barbunun düşük civa içeriği, hem çocuklar hem de hassas gruplar için ideal bir balık seçeneği olmasını sağlar ve sağlıklı bir protein kaynağı olarak düzenli beslenmeye rahatça dahil edilebilir.
Barbun balığı, küçük ve orta boy bir deniz balığı olması ve besin zincirindeki konumu sayesinde civa birikimi açısından düşük risk taşır. Temiz sulardan elde edilen taze barbun, haftada 1–2 porsiyon şeklinde tüketildiğinde hem lezzetli hem de sağlıklı bir protein kaynağıdır. Hamileler ve çocuklar için porsiyon kontrolü önerilse de genel olarak barbun, civa riski açısından güvenli bir balık tercihi olarak öne çıkar.
Yazar: Uzman Diyetisyen Perihan Kılıç
Şunlara da göz atın: