Fasulye piyazı, Türk mutfağının en sevilen salata çeşitlerinden biridir. Kuru fasulyenin yumuşak dokusu, taze sebzelerin ferahlığı ve üzerine eklenen özel sos sayesinde damakta unutulmaz bir tat bırakır. Bu lezzetin asıl karakterini belirleyen unsur ise sosudur. İyi hazırlanmış bir sos, fasulyenin sade tadını canlandırır, piyazı sıradan bir salatadan çıkarıp sofraların yıldızı haline getirir. Peki; fasulye piyazı sosu nasıl yapılır? İşte detaylar...

Fasulye Piyazı Sosunun Temel Malzemeleri

Klasik bir fasulye piyazı sosu için kullanılan malzemeler şunlardır:

1. Zeytinyağı: Sosun temelini oluşturur, piyaza hafiflik ve parlaklık katar.
2. Limon suyu veya sirke: Ekşi tadı dengeleyerek fasulyenin lezzetini ön plana çıkarır.
3. Tuz: Tatları belirginleştirir.
4. Baharatlar: Sumak, kimyon, pul biber veya karabiber isteğe göre eklenebilir.
5. Nar ekşisi (opsiyonel): Özellikle daha yoğun bir tat isteniyorsa sosu zenginleştirir.

Sosun Hazırlanışı Adım Adım

1. Sosun en önemli kısmı asidik öğedir. Geleneksel olarak limon suyu kullanılır, ancak damak zevkine göre üzüm sirkesi ya da elma sirkesi de tercih edilebilir. Limon daha ferah bir tat verirken, sirke daha keskin ve karakteristik bir aroma sağlar.
2. Zeytinyağı, limon ya da sirkenin ekşiliğini yumuşatır ve sosu daha akışkan hale getirir. Ortalama ölçü olarak her 1 yemek kaşığı limon suyu için 2 yemek kaşığı zeytinyağı kullanılabilir. Bu oran damak zevkine göre ayarlanabilir.
3. Sosun karakterini belirleyen unsurlar baharatlardır. Kimyon fasulye ile uyumu sayesinde sindirimi kolaylaştırırken, sumak ekşi ve iştah açıcı bir tat katar. Pul biber veya karabiber ise hafif bir acılık ve aroma verir.
4. Nar ekşisi özellikle Akdeniz mutfağında piyaz sosuna eklenen özel bir dokunuştur. Hem tatlı-ekşi dengesi sağlar hem de sosun rengini koyulaştırır. Ancak fazla kullanıldığında sosu ağırlaştırabileceği için az miktarda eklenmelidir.
5. Tüm malzemeler bir kasede iyice çırpılır. Sosun homojen olmasına dikkat edilmelidir. Karışım ne çok yağlı ne de çok ekşi olmalıdır; fasulyenin tadını dengeleyecek hafiflikte olmalıdır.

Püf Noktaları

1. Sosu hazırlarken zeytinyağının sızma ve kaliteli olmasına özen gösterin; bu piyazın lezzetini doğrudan etkiler.
2. Limon yerine sirke kullanılacaksa miktarı daha dikkatli ayarlayın; çünkü sirke daha keskin bir asidik tat verir.
3. Baharatları ekledikten sonra sosu birkaç dakika dinlendirmek, tatların birbirine geçmesini sağlar.
4. Sos mutlaka servis öncesinde piyazla buluşturulmalıdır. Aksi halde fasulyeler fazla ekşi çekebilir ve yumuşaklığını kaybedebilir.

Yöresel Farklılıklar

1. Antalya Usulü Piyaz Sosu: Tahin, sarımsak, limon suyu ve sirke ile yapılır. Bu sos, piyaza çok daha yoğun, kremamsı bir tat verir ve Antalya piyazını klasik piyazdan ayıran en belirgin özelliktir.
2. Ege Usulü Piyaz Sosu: Daha hafif hazırlanır; genellikle sadece zeytinyağı, limon suyu ve az baharat içerir. Yanında bolca yeşillik ve zeytinle servis edilir.

Şunlara da göz atın;

1. Piyazın Malzemeleri Nelerdir?
2. Soğansız Piyaz Olur Mu?
3. Piyaz Sosunda Ne Var?
4. Yumurta Piyazı Nasıl Yapılır?
5. Piyaz Yanına Ne Gider?