Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezlerinden biri olan pankek, hem tatlı hem tuzlu seçenekleriyle dünya mutfağında kendine sağlam bir yer edinmiştir. Hafif dokusu, kolay hazırlanışı ve çok yönlü sunum alternatifleriyle birçok kültürde farklı şekillerde karşımıza çıkan bu lezzetli hamur işi, sadece bir tarif değil, adeta evrensel bir gelenek haline gelmiştir. Peki; pankekin diğer adı nedir? İşte detaylar...
Pankek, dünya mutfaklarında çok farklı isimlerle anılan ve kültürlere göre çeşitlilik gösteren, yaygın olarak kahvaltılarda tüketilen bir hamur işidir. Türkçeye “pankek” olarak geçen bu lezzetin orijinal adı İngilizce “pancake” kelimesidir. Ancak dünya genelinde farklı mutfaklarda farklı biçimlerde yapıldığından dolayı, pek çok başka isimle de bilinir. Bu nedenle “pankekin diğer adı nedir?” sorusu, cevabı birden fazla olan ve kültürel bağlam gerektiren bir sorudur.
“Pankek” kelimesi, İngilizce “pan” (tava) ve “cake” (kek) kelimelerinin birleşiminden oluşur. Bu isim, yiyeceğin temel pişirme yöntemi olan tavada pişirmeyi ve kek benzeri yapısını ifade eder. İngilizce konuşulan ülkelerde ve uluslararası mutfakta bu kelime yaygın şekilde kullanılır. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada gibi ülkelerde, pancake genellikle kalın, kabarık ve tereyağı ile servis edilen bir kahvaltılıktır.
Fransa başta olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde pankekin en ince ve yaygın biçimi “crepe” (okunuşu: krep) olarak bilinir. Krep, pankekten daha ince, daha büyük ve içi genellikle tatlı ya da tuzlu malzemelerle doldurulabilen bir türdür. Türkiye'de de “krep” adıyla bilinen bu versiyon, pankek ile karıştırılabilir ancak yapısal olarak daha incedir.
Doğu Avrupa ve Rusya’da pankekin karşılığı olarak “blini” veya “blin” adı verilen versiyonları yaygındır. Bliniler, genellikle mayalı hamurla yapılır ve geleneksel olarak ekşi krema, havyar, somon gibi malzemelerle servis edilir. Tatlı olarak da hazırlanabilir.
Almanya'da pankek benzeri yiyeceklere “Pfannkuchen” adı verilir. Bu kelime de yine “tava” (Pfanne) ve “kek” (Kuchen) kelimelerinin birleşiminden türemiştir. Yapısı pancake'e benzese de bazı bölgelerde oldukça farklı tarifler uygulanır. Örneğin Berlin'de “Pfannkuchen” kelimesi “jambonlu ya da reçelli çörek” anlamına da gelir.
Amerika’da pankek için kullanılan diğer isimler arasında “hotcake” ve “flapjack” de yer alır. Bu terimler genellikle pancake ile eşanlamlıdır, ancak bazı bölgelerde boyut, malzeme ya da pişirme yöntemi açısından küçük farklar olabilir. “Flapjack” kelimesi, İngiltere’de ise yulaf barlarını tanımlar, yani farklı kültürlerde aynı kelimenin farklı anlamlara gelebileceğini de gösterir.
Japonya’da pankek benzeri bir tatlı olan dorayaki, iki ince pankekin arasına kırmızı fasulye ezmesi konularak yapılır. Pancake kelimesi doğrudan kullanılmasa da yapısı itibariyle pankek ailesindendir.
Türkiye'de “pankek” olarak bilinen bu yiyecek, genellikle kahvaltılarda bal, reçel, çikolata veya meyve ile tüketilir. Ancak bazı kişiler hâlâ bu yiyeceği “kalın krep” ya da “Amerikan keki” gibi ifadelerle tanımlar. Kimi zaman tarif kitaplarında “kahvaltılık tava keki” gibi isimlerle de anıldığı görülür.