Gözleme, Türk mutfağının en geleneksel ve sevilen hamur işlerinden biridir. İnce açılmış mayasız hamurun içine farklı malzemeler eklenerek hazırlanan ve sacda ya da tavada pişirilen bir tür yufka yemeğidir. Adını, sac üzerinde pişerken oluşan küçük kahverengi “göz” izlerinden alır. Anadolu’nun dört bir yanında farklı iç harçlarla yapılır; kimi bölgelerde tereyağıyla, kimi yerlerde zeytinyağıyla pişirilir. Hem pratik hem de doyurucu olması sayesinde kahvaltılarda, çay saatlerinde ve hatta sokak lezzetlerinde sıkça karşımıza çıkar.
Gözlemenin yanına ne gider, kıymalı gözlemenin püf noktaları ve peynirli gözlemenin püf noktalarına da göz atın.
Kavrulmuş kıyma, soğan, karabiber ve isteğe göre pul biberle yapılan doyurucu bir iç harca sahiptir. Genellikle öğle yemeklerinde veya çay saatlerinde ana atıştırmalık olarak tüketilir. Orta ateşte pişirildiğinde hem içi sulu kalır hem dışı çıtır olur.
Haşlanmış patatesin içine tereyağı, karabiber, pul biber ve bazen kaşar peyniri eklenerek hazırlanır. Yumuşak iç yapısıyla oldukça tok tutar. Soğuduğunda bile lezzetini koruduğu için pikniklerde de sıkça tercih edilir.
Ege mutfağında yaygındır. Rendelenmiş kabak, taze otlar (dereotu, nane, taze soğan gibi) ve peynir karışımıyla hazırlanır. Zeytinyağıyla pişirildiğinde hafifliğiyle ön plana çıkar.
En sade ve en klasik gözleme türüdür. Beyaz peynir, lor veya kaşar peyniri maydanoz ya da dereotu ile karıştırılarak hazırlanır. Hafifliği ve tuzlu peynirin aromasıyla özellikle kahvaltılarda tercih edilir.
Ispanak, soğan ve isteğe göre peynir veya yumurta ile harmanlanır. Hem besleyici hem de hafif bir gözleme türüdür. Özellikle kış aylarında yeşil sebzelerin tazeliğiyle ön plana çıkar.
İnce rendelenmiş kaşar peyniriyle yapılır ve sıcak tüketildiğinde uzayan peyniriyle oldukça iştah açıcıdır. Çocuklar tarafından da en çok sevilen çeşitlerden biridir.
Kıymalı, patatesli, peynirli veya ıspanaklı içlerin karıştırılmasıyla yapılır. Her lokmada farklı bir lezzet sunar; genellikle ev yapımı gözlemelerde “artık malzemelerin birleşimi” olarak bilinir ama oldukça zengin bir tada sahiptir.