Tulum peyniri, Anadolu’nun geleneksel peynirlerinden biridir ve genellikle keçi sütüyle yapılır. Adını, olgunlaştırma aşamasında peynirin keçi veya koyun derisinden yapılan “tulum” içinde bekletilmesinden alır. Bu özel olgunlaştırma yöntemi peynire yoğun aromalı, hafif ekşimsi, tuzlu ve kendine özgü bir lezzet verir. Bölgesine, kullanılan sütün oranına ve bekletme süresine göre kıvamı değişebilir; kimi daha ufalanır yapıdadır, kimi ise daha yağlı ve yumuşaktır.
''Tulum peyniri nasıl yenir, hangi tulum peyniri kokmaz ve tulum peynirinin küflenmemesi için ne yapmalı?'' başlıklı haberlere de göz atın.
Keçi sütü, tulum peynirine doğal yoğunluk, hoş bir asidite ve aromatik bir karakter kazandırır. Daha baskın ve geleneksel tat arayanlar genellikle yüksek keçi sütlü tulumları tercih eder.
Gerçek tulum peyniri, deri tulum içinde belirli sıcaklık ve nem koşullarında en az birkaç ay bekletilir. Bu yöntem peynirin gövdesini sıkılaştırır, tuzunu eşit dağıtır ve aromayı derinleştirir. Teneke veya plastik kaplarda olgunlaştırılanlar daha hafif tat verir.
Yayla ve dağlık bölgelerde üretilen sütler daha aromatik olduğundan peynirin tadı belirgin şekilde zengin olur. Lezzetli bir tulum, çiğ süt karakterinin öne çıktığı, mineral yoğunluk hissi veren ve ağızda uzun süre kalan bir aroma sunar.
Tulum peyniri tuzlu bir peynir olsa da çok tuz baskın olursa aromalar kaybolur. Orta tuzlu, hafif gözenekli, ağızda dağılan yapıda olanlar en dengeli ve lezzetli seçeneklerdir.
Olgunlaşma süresi uzadıkça peynirin aroması derinleşir, yapısı sıkılaşır ve karakteri zenginleşir. 6–12 ay arası bekletilmiş tulumlar, peynir severlerin en çok tercih ettiği yoğun lezzeti sunar.