Mutfakta israf, hem ekonomik hem de çevresel açıdan büyük bir sorun oluşturur. Fazla alınan gıdalar veya dolapta unutulan yiyecekler çoğu zaman çöpe gider. Basit planlama ve porsiyon kontrolüyle bu kayıpların önüne geçilebilir. Her malzemenin değerlendirilebileceği yaratıcı tarifler ise israfı en keyifli şekilde azaltmanın yoludur.
Mutfakta sebze yıkarken veya bulaşık elde yıkanırken çok fazla su harcanır. Musluğu gereksiz yere açık bırakmak farkında olunmadan büyük kayıplara yol açar. Su tasarrufu, hem çevre hem de bütçe açısından önemlidir. Sebze yıkama suyunu bitkileri sulamak için kullanmak iyi bir çözümdür.
Süt, yoğurt ve peynir gibi ürünler açıkta kaldığında hızla bozulur. Bu da ciddi bir gıda kaybına neden olur. Süt ürünleri küçük ambalajlarda almak ve buzdolabı sıcaklığını doğru ayarlamak israfı azaltır. Artan sütle tatlı, yoğurtla sos veya ayran yapılabilir.
Fırını gereksiz yere açık bırakmak, ocağı yüksek ateşte kullanmak veya buzdolabı kapağını sık sık açmak enerji israfına neden olur. Bu durum hem çevreye zarar verir hem de faturaları artırır. Yemek pişirirken kapağı kapatmak ve uygun kaplar kullanmak enerji verimliliğini artırır. Küçük alışkanlık değişiklikleriyle büyük tasarruflar sağlanabilir.
Et ve tavuk, bozulmaya çok müsait ürünlerdir. Zamanında pişirilmediğinde veya dondurulmadığında çöpe gitme riski taşır. Bu ürünleri porsiyonlayarak dondurmak hem tazeliği korur hem de israfı önler. Ayrıca son kullanma tarihine dikkat etmek büyük önem taşır.
Olgunlaşan meyveler zamanında tüketilmediğinde çöpe atılır. Oysa kararmış muz, ezilmiş çilek ya da yumuşamış elma gibi meyveler tatlı, kek veya smoothie için mükemmeldir. Bu şekilde hem israf önlenir hem de farklı lezzetler ortaya çıkar. Ayrıca meyveler buzdolabında doğru sıcaklıkta saklanmalıdır.
Patates ve soğan uygun koşullarda saklanmadığında çabuk filizlenir veya çürür. Serin, kuru ve karanlık bir ortamda saklamak dayanıklılıklarını artırır. Ayrıca bu iki sebze birçok tarifte kullanılabildiği için artanları değerlendirmek kolaydır. Gereğinden fazla almak yerine haftalık ihtiyaca göre satın almak israfı önler.
Fazla yapılan yemekler genellikle ertesi gün yenmeden kalır. Bu da hem gıda hem de emek israfına yol açar. Oysa yemek artıkları farklı şekillerde değerlendirilip yeni tariflere dönüştürülebilir. Küçük porsiyonlar hazırlamak israfı önlemenin en etkili yollarındandır.
Yeşillikler, kısa ömürlü oldukları için buzdolabında çabuk solup bozulur. Genellikle fazla alınır ve dolapta unutulur. Ancak doğru şekilde yıkanmadan, nemli kağıda sarılıp saklanırsa daha uzun süre dayanabilir. Artan sebzelerle çorba, omlet veya börek gibi tarifler yapılabilir.
Evde yapılan veya dışarıdan alınan kek, börek, poğaça gibi ürünler birkaç gün içinde bayatlar. Çoğu zaman tüketilmeden çöpe gider. Ancak dondurucuda saklamak veya yeniden ısıtarak değerlendirmek mümkündür. Fazla yapmamak ve porsiyonları küçük tutmak bu israfı azaltır.
Ekmek, Türkiye’de en çok israf edilen temel gıdalardan biridir. Çoğu zaman fazla alınır ve bayatlayınca çöpe atılır. Oysa bayat ekmekten galeta unu, tost, ekmek tatlısı ya da kruton yapılabilir. Doğru saklama koşullarıyla ekmek birkaç gün taze kalabilir.