İsot Çömleği, malzemelerin özenle hazırlanıp çömleğe yerleştirilmesiyle elde edilen, zengin aromalı bir yöresel yemektir. Taş fırında ağır ağır pişirilmesi, etin yumuşaklığını ve biberlerin karakteristik lezzetini ortaya çıkarır. Nar suyu ve yöresel sadeyağ kullanımı, yemeğe hem renk hem de özgün tat kazandırır.
Urfa (Şanlıurfa) İsot Çömleği, yöre mutfağının özgün ve değerli lezzetlerinden biridir. Yemeğin hazırlanmasında kuşbaşı et ve ilikli kemikler, Şanlıurfa Biberi (İsot), susuz tarım ile yetişmiş domates suyu (frenk), sadeyağ, kuru soğan, sarımsak, tuz, yedi çeşit baharat ve nar suyu kullanılır. Bu malzemeler yemeğin karakteristik aroması ve yöresel lezzeti için olmazsa olmazdır.
Yemek hazırlanırken malzemelerin özenle hazırlanması gerekir. Nar taneleri ezilerek suyu çıkarılır ve süzülür. Biberler sap ve tohumlarından ayrıldıktan sonra soğuk suda bekletilir ve suyu süzülerek enlemesine orta kalınlıkta doğranır. Soğanlar yemeklik doğranırken, sarımsaklar temizlenir ve ayrılır. Domateslerin suyu çıkarılarak süzülür. Kuşbaşı et, doğranmış soğan ile birlikte sadeyağda kavrulur; üzerine baharat ve tuz eklenerek ateşten alınır. Bu ön hazırlıklar, yemeğin aromasının ve tadının bütünlüğünü sağlamak açısından büyük önem taşır.
Hazırlanan malzemeler yöresel çömleğe özenle yerleştirilir. Çömleğin tabanına ilikli ve etli kemikler dizilir, üzerine kırmızıbiberlerin yarısı serilir. Kavrulmuş et ve soğan, temizlenen sarımsaklar ve kalan biberler üst kısma eklenir. Ardından domates suyu ve nar suyu çömleğe dökülür, tuz serpilir. Yemeğin gerçek lezzeti, bu aşamadan itibaren taş fırınlarda ağır ağır pişirilerek ortaya çıkar.
Urfa (Şanlıurfa) İsot Çömleği, yöresel taş fırınlarda yaklaşık üç saat boyunca, suyunu çekene kadar ağır ağır pişirilir. Taş fırının yapısı ve pişirme süresi yemeğin otantik aromasını ve kıvamını belirler. Etin yumuşaklığı, biberlerin ve nar suyunun kattığı hafif asidik tat, yemeğin karakteristik lezzetini oluşturur.
Pişen İsot Çömleği, servis tabağına alınarak sunulur. Yanında pirinç pilavı veya sade bulgur pilavı ile servis edilebilir. Taze yeşilbiber (Şanlıurfa Biberi – İsot) ve dilimlenmiş kuru soğanla sunulması, yemeğe renk ve tat dengesi katar. Ayran, yemeğin yanında ideal bir içecek tercihi olarak önerilir.
Öne Çıkan Özellikler
Urfa (Şanlıurfa) İsot Çömleği, yöresel malzemelerin ve taş fırında pişirme geleneğinin birleşimiyle Şanlıurfa mutfağının en seçkin yemeklerinden biridir. Şanlıurfa Biberi (İsot), Tek Tek Dağları eteklerindeki kuzuların eti ve yöresel sadeyağ kullanımı yemeğe eşsiz bir tat kazandırır. Nar suyu yemeğe hafif asidik bir aroma ve renk katarken, taş fırında ağır ağır pişirilmesi ise lezzetin ve aromasının olgunlaşmasını sağlar. Yemeğin tüm üretim aşamalarının yöresel sınırlar içinde yapılması, İsot Çömleğinin otantik ve özgün lezzetini koruması açısından önemlidir.