Tulum peyniri, Anadolu’nun en köklü ve karakteristik peynirlerinden biridir. Geleneksel üretim şekli ve deri tulum içinde olgunlaşması sayesinde kendine özgü yoğun bir aroma, hafif ekşimsi bir tat ve ufalanan bir yapı kazanır. Ancak günümüzde piyasada hem gerçek tulum peynirleri hem de “tulum tipi” adıyla satılan endüstriyel ürünler bulunduğundan, tüketicilerin aradaki farkı bilmesi önemlidir. Gerçek tulum peynirini anlamak için yapısına, kokusuna, süt türüne ve olgunlaşma yöntemine dikkat etmek gerekir.
''En lezzetli tulum peyniri hangisi, tulum peynirinin küflenmemesi için ne yapmalı ve tulum peyniri nasıl yenir?'' başlıklı haberlere de göz atın.
Gerçek tulum peyniri sıkı dokuludur ama kırdığınızda hafif ufalanır. İç yapısı tamamen pürüzsüz olmaz; gözeneği doğal, hafif düzensiz bir dağılımdadır. Aşırı lastiksi ya da süngerimsi yapı genellikle endüstriyel üretime işaret eder.
Keçi veya koyun sütünden yapıldığı için doğal bir yağ kokusu ve parlaklığı vardır. Ne aşırı yağlı ne de tamamen kuru olmamalıdır. Elinizde ezdiğinizde hafif yağ salması normaldir. Gerçek tulum peynirinde hafif keskin, asidik ve belirgin bir peynir aroması vardır. Bu koku, deri tulumda olgunlaşmanın etkisiyle daha güçlü ve karakteristiktir. Koku aşırı amonyaklı veya plastik gibi geliyorsa doğal olmayan bir üretime işaret edebilir.
Gerçek versiyonları deri tulumda, serin ve doğal mağara benzeri ortamlarda olgunlaşır. Bu süreç peynirin aromasında derinlik yaratır. Eğer üzerinde “tulum tipi” gibi ifadeler varsa, bu genellikle orijinal yöntemle yapılmadığını gösterir.
Tulum peynirinin rengi beyaz değil, kırık beyaz, krem arasıdır. Fazla parlak ya da neredeyse kar gibi beyaz bir renk, işlem görmüş veya katkılı olabileceğini düşündürür. Gerçek tulum peyniri tuzludur ama tuz aromayı bastırmaz. Aşırı tuzlu peynirler genelde kalitesiz yapıyı gizlemek için fazla tuzlanmış olabilir.
Etikette yazan keçi sütü, “koyun sütü” veya “yüksek oranda keçi sütü” ibaresi
Deri tulumda olgunlaştırılmıştır” ifadesi
Uzun olgunlaşma süresi gerçek tulumun işaretleridir. Kısa olgunlaşma süreleri genellikle hızlandırılmış üretim yöntemlerini gösterir.