TEFLON TAVA NEDİR?
Bugün pek çok mutfakta yer alan teflon tavaların tarihçesi, teflonun 1938 yılında Amerikalı kimyager Roy J. Plunkett tarafından keşfedilmesine dayanıyor. Teflon ilk olarak endüstriyel ve askeri alanlarda kullanıldı.Teflon, kimyasal adıyla politetrafloroetilen (PTFE), 1950'li yıllardan itibaren mutfak eşyalarında yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
TEFLON TAVANIN ÖZELLİĞİ NE?
Teflon kaplamalı tavalar, yiyeceklerin tavaya yapışmasını önleme özelliği nedeniyle mutfaklarda yoğun olarak kullanıldı. Yapışmazlık ve temizliğinin kolay olması nedeniyle tercih edildi. Ancak zamanla teflonun sağlığa yönelik ve çevresel etkileri (özellikle PFOA gibi eski üretim süreçlerinde kullanılan maddeler nedeniyle) hakkında tartışmalar ortaya çıktı. Günümüzde PFOA içermeyen (PFOA-Free) teflon ürünler piyasaya sürülmekte ve seramik, granit gibi alternatif yapışmaz kaplamalar da popülerlik kazanıyor.
TEFLON TAVANIN NEDEN ÇİZİLMEMESİ GEREKİYOR?
Teflon tavaların ilk başta kolaylık sağlayan özelliklerinin yanı sıra dikkat gerektiren ve riskli bir yanı da var. Çizilmemesi gerekiyor. Peki, neden?
Business Insider'da 2022 yılında yayınlanan bir haberde Global Çevresel İyileştirme Merkezi’nden araştırmacıların yaptığı bir çalışma yer alıyor. Çalışmaya göre teflon kaplamadaki yüzeysel bir çizik, 9.000’den fazla mikro ve nanoparçacığın dökülmesine neden olabilir; bu da gıdaların zararlı kimyasallarla kirlenmesine yol açabilir. Insider haberinde "Çoğu yapışmaz pişirme gereci, az miktarda per- ve polifloroalkil maddeler (PFAS) içerir. Belirli PFAS türlerine maruz kalmak, karaciğer hastalığı, kronik böbrek hastalığı, yüksek tansiyon ve bazı kanser türleri dahil olmak üzere sağlık sorunları riskinde artışla ilişkilendirilmiştir. Teflon kaplamalı mutfak eşyaları, 2013 yılına kadar PFOA (perflorooktanoik asit) adlı kimyasal maddeyle üretilmekteydi. Ancak o yıl yapılan önemli bir çalışma, bu kimyasala yüksek düzeyde maruz kalan kişilerde böbrek ve testis kanserlerinin daha sık görüldüğünü ortaya koydu. Günümüzde Teflon, daha yeni nesil PFAS kimyasallarıyla üretiliyor — ancak bunların bazıları da benzer sağlık riskleriyle ilişkilendiriliyor" diyor.
Teflon tavalardaki çiziklerin riskleri şöyle sıralanabilir:
-Çizik veya çatlaklar, ya da yüksek ısıda kullanmak zararlı kimyasalların, mikroplastik ve nanoparçacıkların salınmasına yol açabilir.
-Tek bir çizik 9.000’den fazla mikro- ve nanoparçacığın tavadan kopmasına neden olabilir. Aşınmış bir tava ile yemek pişirildiğinde bu sayı milyonlara ulaşabilir. Bu plastik parçacıklar yiyeceklerin içine karışabilir ve vücutta birikerek uzun vadede sağlığı tehdit edebilir.
-Mikroplastikler sindirim sistemine girdiğinde bağırsak florasını etkileyebilir. Vücutta uzun süreli birikim yapabilir, bazı çalışmalarda hücre toksisitesine yol açtığı gözlemlenmiştir. Özellikle çocuklar ve hamile bireyler için risk daha büyüktür.
-Çizilen bölgelerin arasında deterjan gibi zararlı maddeler kalabilir.
"Bazı teflon kaplamalar çizilmeden bile çözünüp gıdaya geçebilir. O nedenle teknolojik olarak güvenli markalardan almak gerekir. Üretim tekniği çok önemli."