Sivas köftesi, Türkiye’nin yöresel mutfak kültüründe kendine özgü bir yere sahip, hem lezzeti hem de üretim süreciyle öne çıkan özel bir köfte çeşididir. Bu köfteyi diğer köftelerden ayıran en önemli unsur, kullanılan etin kalitesi ve yetiştirilme şeklidir. Sivas’ın doğal yaylalarında yonca, fiğ ve kekik otu ile beslenen sığır ve koyun etinden hazırlanan köfte, tuz dışında hiçbir katkı maddesi içermemesiyle de dikkat çeker. Titizlikle yoğrulan, özenle şekillendirilen ve doğal aromasını koruyan Sivas köftesi, hem dokusu hem de aromasıyla sofralarda eşsiz bir deneyim sunar. Peki; Sivas köftesinin farkı nedir?
Sivas köftesinin en belirgin farkı, köftenin ana malzemesi olan etin kaynağında başlar. Köfte için kullanılan sığır ve koyunlar, Sivas bölgesinin yaylalarında doğal meralarda yetişir ve yonca, fiğ ile kekik otu gibi aromatik bitkilerle beslenir. Erkek danalar genellikle 1 yaşında meraya çıkarılır ve 3–4 ay boyunca otlatılır; ardından 3 ila 9 ay arasında değişen sürelerde besi işlemine tabi tutulur. Bu beslenme sürecinde hem doğal kaba yemler hem de arpa, buğday, yulaf gibi konsantre yemler kullanılır. Bu doğal ve dengeli beslenme yöntemi, etin kendine özgü aromatik tadını ve dengeli yağ oranını oluşturur. Diğer köfte türlerinde ise et genellikle standart besi çiftliklerinden gelir ve bu nedenle aroması Sivas köftesi kadar belirgin ve özgün değildir.
Sivas köftesini diğer köftelerden ayıran bir başka önemli özellik, katkı maddesi kullanılmamasıdır. Salça, sebze, iç yağı veya kimyasal bileşenler köfteye eklenmez; sadece tuz kullanılır. Tuz, hem köftenin lezzetini hem de rengini korumasını sağlar, bekleme sırasında siyahlamayı önler ve köftenin daha uzun süre dayanmasını mümkün kılar. Kullanılan tuz, Sivas’ın Zara ilçesindeki Tuzlagözü Köyü’nden elde edilen doğal kaynak tuzudur ve herhangi bir kimyasal işlemden geçirilmemiştir. Bu, köftenin tamamen doğal ve katkısız olmasını sağlar ve diğer köfte türlerinden ayıran en önemli farklardan biri haline gelir.
Sivas köftesinin bir diğer ayırt edici yönü, üretim ve şekillendirme yöntemidir. Köfte için kullanılan etlerin kaburga, but ve kürek kısımları, sinir, damar ve zarlarından temizlenir. Temizlenen et, kilo başına 20 gram tuz eklenerek kıyma makinesinde orta kalınlıkta bir defa çekilir. Bu kıyma, yalnızca tuz ile yoğrulur ve en az 12 saat dinlendirilir. Ardından tekrar çekilerek homojen bir harç elde edilir. Köfte harcı, avuç içinde 25 gramlık parçalar halinde alınır ve oval form verilerek 0,5 cm kalınlığında ve 6–7 cm çapında hazırlanır. Ovalleştirme, köftenin pişerken eşit şekilde kızarmasını ve dağılmamasını sağlar. Bu özenli şekillendirme tekniği, Sivas köftesini diğer köfte çeşitlerinden ayıran önemli bir detaydır. Porsiyon olarak genellikle 7 adet ve toplamda 175 gramdan az olmayacak şekilde sunulur.
Sivas köftesinin ayırt edici diğer özelliği, hem aroması hem de dokusudur. Yaylalarda doğal olarak beslenen hayvan etinden elde edilen köfte, kendine özgü bir et aroması sunar. Katkı maddesi eklenmemesi, köftenin doğal tadını ön plana çıkarır. Ayrıca özenle yoğrulup şekillendirilen köfte, pişerken dağılmaz ve içi yumuşak, dışı ise hafif kızarmış bir dokuya sahip olur. Bu kombinasyon, Sivas köftesini sofralarda hem lezzeti hem de görünümü ile diğer köftelerden farklı kılar.
Sivas köftesi, genellikle yanında taze yeşillik ve salata ile servis edilir. Bu basit ama özenli sunum, köftenin kendine özgü aromasını tamamlar. Lezzeti kadar servis geleneği de Sivas köftesini diğer köfte türlerinden ayırır ve yemeğin kültürel bir deneyim haline gelmesini sağlar.
Şunlara da göz atın: