Patates Ne Durumda Yenmez?
Selin Hıdır
1156 Tarif       0 Takipçi
Patates her haliyle sofralarımıza lezzet katsa da bazı durumlarda ciddi sağlık riskleri taşıyabilir. Yeşillenmiş, filizlenmiş, yumuşamış veya kötü kokulu patatesler solanin gibi toksinler içerebilir. Peki; patates ne durumda yenmez? İşte detaylar...
Patates Ne Durumda Yenmez?

Patates, mutfakların vazgeçilmez sebzelerinden biridir. Kızartmasından haşlamasına, pürelerinden fırın yemeklerine kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ancak bu kadar sık tüketilen bir gıdanın zamanla bozulabileceği ya da sağlığa zararlı hale gelebileceği gerçeği çoğu zaman göz ardı edilir. Peki; patates ne durumda yenmez? İşte detaylar...

  1. Yeşillenmiş Patates

Yeşillenmiş Patates

Patatesin yeşillenmesi, en bilinen riskli durumdur. Patates uzun süre güneşe ya da ışığa maruz kaldığında klorofil üretmeye başlar ve kabuğu yeşilimsi bir renk alır. Bu durum, zararsız bir klorofil üretiminin yanı sıra tehlikeli bir madde olan solanin üretiminin de göstergesidir.

Solanin Nedir?
Solanin, patates gibi bazı gece gölgesi (Solanaceae) ailesinden gelen bitkilerde doğal olarak bulunan toksik bir alkaloiddir. Aşırı miktarda tüketildiğinde:

  1. Mide bulantısı
  2. Kusma
  3. Karın ağrısı
  4. İshal
  5. Baş dönmesi
  6. Halsizlik gibi semptomlara neden olabilir.

Çok yüksek miktarda solanin tüketimi nadiren de olsa ölümcül olabilir.

Ne Yapmalı?

  1. Kabukta veya yüzeyde hafif bir yeşillenme varsa ve sadece kabuğa yakın kısımdaysa kalın şekilde soyulup tüketilebilir. Ancak tüm patatesin içi de dahil olmak üzere yaygın şekilde yeşillenmişse kesinlikle tüketilmemelidir.
  1. Filizlenmiş Patates

Patates, uygun koşullarda saklanmazsa filizlenir. Bu filizlenme süreciyle birlikte, yine solanin miktarı artar. Filizlerin oluştuğu bölgelerde toksik madde birikimi olur. Filizler çoğaldıkça patatesin dokusu yumuşar ve besin değeri düşer.

Ne Yapmalı?

  1. Yeni oluşmuş kısa ve ince birkaç filiz varsa, bu filizler temizlenip kalın soyulmak suretiyle patates kullanılabilir.
  2. Ancak patatesin genel formu yumuşamış, filizler yayılmış, hatta kök şeklinde uzamışsa o patates yenmemelidir.
  1. Küflenmiş Patates

Zamanla nem kaybeden patatesler buruşur ve dokularını kaybeder. Bu durumda hem lezzeti hem de yapısı bozulur. Ancak en önemli sorun, bu tip patateslerde toksik madde birikimi ve mikroorganizmaların üremeye daha açık hale gelmesidir.

Ne Yapmalı?

  1. Hafif yumuşamış ve herhangi bir küf ya da kötü koku yoksa kullanılabilir.
  2. Ancak buruşuk, kuru, sertleşmiş ya da içi süngerimsi olmuşsa tüketilmemelidir.
  1. Kötü Koku Yayan Patates

Patatesin herhangi bir yerinde küf oluşumu gözlemleniyorsa bu da tüketim açısından ciddi bir uyarıdır. Gözle görülür küfün altında da mikroskobik küfler bulunabilir ve bu küfler mikotoksin adı verilen zararlı maddeler üretir. Mikotoksinler karaciğer ve böbrek sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Ne Yapmalı?

  1. Küf bir noktadaysa bile tüm patates çöpe atılmalıdır. Çünkü küf görünenden daha derine yayılmış olabilir.
  1. İçi Siyahlaşmış veya Bozulmuş Patates

Bazı durumlarda patates dıştan sağlıklı gibi görünse de kesildiğinde içinde siyah, gri veya kahverengi lekeler fark edilebilir. Bu lekeler:

  1. Dondan zarar görme
  2. Hastalık ya da çürüme
  3. Darbe sonucu iç kararması gibi nedenlerle oluşabilir.

Ne Yapmalı?

  1. Eğer siyahlık sadece küçük bir bölgede ve yüzeyselse, o kısım kesilip atılabilir.
  2. Ancak yaygınsa ya da patatesin dokusu bozulmuşsa tüketilmemelidir.
  3. Tadı Acı Olan Patates

Normalde nötr ve hafif tatlı olan patatesin tadı acımsıysa bu da yüksek solanin içeriğinin bir göstergesidir. Böyle bir patates, dış görünüşü iyi olsa bile zehirleyici olabilir.

Güvenli Patates Tüketimi İçin Saklama Önerileri

  1. Serin, kuru ve karanlık ortamda saklayın (ideal 7-10°C).
  2. Buzdolabında saklamayın çünkü düşük sıcaklık, nişastanın şekere dönüşmesine ve daha sonra pişirildiğinde zararlı bileşiklerin oluşmasına neden olabilir.
  3. Patatesleri elma gibi etilen gazı yayan meyvelerden uzak tutun; bu filizlenmeyi hızlandırır.
  4. File veya delikli kutularda saklayarak hava sirkülasyonunu sağlayın.

Her patates sofraya uygun değildir. Rengi değişmiş, filizlenmiş, yumuşamış, küflenmiş veya kötü kokan patatesler sağlık açısından ciddi riskler taşır. Bu nedenle patates ne durumda yenmez? sorusunun cevabını bilmek, hem gıda güvenliği açısından hem de sağlıklı yaşam için son derece önemlidir. Riskli belirtileri gözlemlediğinizde patatesi tüketmemek en doğru yaklaşımdır. Unutmayın, bozulmuş bir patatesi çöpe atmak, sağlığınızdan daha az maliyetlidir.

Haber Kategorileri

Gıda Güvenliği

Lezzetli Haberler

Masterchef Eylül Soysal Kimdir?
12 Temmuz Masterchef Özeti: Ana Kadroya Giren İkinci İsim Belli Oldu!
Siron Nedir, Nasıl Yapılır? Tavuklu, Kıymalı ve Yoğurtlu Silor Nedir?
Her Öğüne Uygun 12 Pratik Tost Tarifi
Soğan Dolması Yapmanın Püf Noktaları
Çarşaf Böreği Yapımı Hakkında Bilmeniz Gerekenler