Araştırmacı Jennifer Di Noia tarafından yapılan bir çalışmada , çeşitli gıdalardaki 17 temel besinin besin içeriği incelendi. A, B12 vitamini ve lif gibi besin öğelerinin kalori miktarına oranını karşılaştırarak hangi gıdaların en sağlıklı olduğunu belirledi. Sonuç şaşırtıcı: Sadece tek bir gıda, 100 kaloride önerilen günlük besin öğelerinin yüzde 100'ünü karşılayabiliyordu...
Dengeli beslenme sağlık için önemlidir. Meyve her zaman iyi bir seçim olsa da, sebzeler daha da sağlıklıdır. Araştırmaya göre, en sağlıklı besin, oldukça mütevazı su teresi . Her 100 kaloriyle, önerilen günlük 17 besin alımının %100'ünü karşılıyor. Su teresini hiç duymamış olabilirsiniz, ancak baharatlı ve hafif biberli bir tada sahiptir ve patates, yumurta veya salata gibi çeşitli yemeklerle mükemmel uyum sağlar. Eğer bitkiyi kendiniz yetiştirmek istiyorsanız, nemin çok fazla olması gerektiğini bilmelisiniz.
Çin lahanası, en sağlıklı sebzeler arasında ikinci sırada yer alır. Bu çıtır çıtır sebze, sadece kolay sindirilebilir olmakla kalmaz, aynı zamanda temel besinler açısından da zengindir. Sadece 100 gramlık bir porsiyonu günlük C vitamini ihtiyacının dörtte birini karşılar. Ayrıca, Çin lahanası yüksek oranda bitki bazlı protein ve değerli amino asitler içerir. Pazı en sağlıklı besinler arasında üçüncü sırada, ıspanak ise beşinci sırada: Yeşil yapraklı sebzeler sadece lezzetli değil, aynı zamanda son derece sağlıklıdır. Dolayısıyla, dünyanın en sağlıklı besinleri listesinde ilk sırada yer almaları hiç de şaşırtıcı değil. Pazı, ilk onda üçüncü sıraya kadar yükselerek ıspanağı beşinci sıraya gerileterek özel bir bahsi hak ediyor.
Pancar yaprakları dördüncü sırada yer alırken, onu hindiba, marul, maydanoz, marul ve kara lahana takip ediyor. İlk 20'de ayrıca kırmızı dolmalık biber, frenk soğanı, kara lahana, brokoli ve balkabağı gibi daha renkli sebzeler de yer alıyor. Bu nedenle, sağlıklı beslenmek isteyen herkes beslenmesine daha fazla yeşil sebze eklemelidir.
İncelenen 41 gıdadan sadece yedisi katı kriterleri karşılıyor. Ancak bunlardan biri 28. sıraya yerleşerek dünyanın en sağlıklı meyvesi oluyor: limon . Şaşırtıcı bir şekilde, tek bir meyve bile ilk ona giremedi. Ancak bu, diğer meyvelerin sağlıklı olmadığı anlamına gelmiyor. Liste çok katı kriterlere göre hazırlandığı için sadece yedi meyve listeye dahil edildi. Elma, yaban mersini ve muz bunlar arasında yer almasa da yine de sağlıklı besinler.
Çilek, %90'ı sudan oluşmasına rağmen 30. sırada yer aldı . Ancak kalan %10'u gerçek bir vitamin bombası. Bu kırmızı meyvelerden sadece birkaçı günlük C vitamini ihtiyacınızı karşılıyor. Ayrıca düşük kalorili ve yağ içerikleriyle de dikkat çekiyorlar.
Portakal, misket limonu ve pembe greyfurt 33 ila 35. sıralarda yer alıyor. Beyaz greyfurt ise 41. sırada yer alıyor. 38. sırada yer alan böğürtlen ise sayısız faydaya sahip: Bu koyu renkli meyveleri düzenli olarak tüketenler, hücrelerini serbest radikallerden koruyor ve bağışıklık sistemlerini güçlendiriyor. Ayrıca, içerdikleri provitamin A, görme siniri üzerinde olumlu bir etkiye sahip ve sindirimi uyarıyor.
Uzmanlara göre felç ve kalp krizini önlemeye yardımcı olabilen zeytinyağı bunlardan biridir . En iyi yağlardan biri olduğu için yemek pişirmek için mükemmeldir. Uzmanlar, temel besin maddelerinin yeterli miktarda alınmasını sağlamak için günde en az beş porsiyon meyve ve sebze tüketilmesini öneriyor. Ayrıca, balık, avokado ve kuruyemiş gibi besinlerde bulunan doymamış yağ asitleri ve tam tahıllı ürünlerden elde edilen iyi karbonhidratlar da beslenmenize dahil edilmelidir. Baklagiller, yeterince değer verilmeyen ve genellikle göz ardı edilen bir protein kaynağıdır. Fasulye, mercimek, bezelye ve soya ürünleri protein ihtiyacını karşılamada özellikle uygundur ve aynı zamanda uzun süreli tokluk hissi sağlar. Baklagiller, B vitaminleri açısından zengin ve en iyi bitkisel demir kaynaklarından biri oldukları için vejetaryenler ve veganlar için özellikle önemlidir.
Dünyanın en sağlıklı yiyeceği neredeyse hiç bilinmiyor. Uzman Diyetisyen Perihan Kılıç’a sorduk. Kendisininin görüşlerine göre de beslenme, genellikle tek bir "süper gıda" veya "mucizevi bileşen" arayışı üzerinden değerlendirilse de, bilimsel veriler bunun bir yanılsama olduğunu gösterir. Tek bir besinin, izole edilmiş bir şekilde, insan sağlığı üzerinde radikal ve mucizevi bir etkisi bulunmamaktadır. Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu yüzlerce farklı vitamin, mineral, lif, protein ve yağ asidinin tamamı, dengeli bir şekilde bir araya geldiğinde optimal sağlığı destekler. Bu nedenle, sağlıklı beslenmenin temel ilkesi, bütünsel bir yaklaşımla tüm besin gruplarından yeterli ve dengeli faydalanmayı içerir. Odak noktamız, tek bir besine takılmak yerine, öğünlerimizin ve günlük diyetimizin genel kalitesi ve dengesi olmalıdır.
Sağlıklı bir beslenme programının olmazsa olmazı besin çeşitliliğidir. Farklı renklerdeki sebzeler ve meyveler, tam tahıllar, kaliteli protein kaynakları (baklagiller, yağsız etler, balık) ve sağlıklı yağlar (kuruyemişler, zeytinyağı) diyete dâhil edilmelidir. Bu çeşitlilik, vücudun ihtiyaç duyduğu tüm mikro ve makro besin öğelerini eksiksiz almasını sağlar. Ancak çeşitlilik kadar önemli bir diğer faktör de porsiyon kontrolüdür. En sağlıklı yiyeceklerin bile aşır�� tüketimi kilo artışına veya dengesiz beslenmeye yol açabilir. Bu nedenle, besin çeşitliliğini koruyarak, her bir besin grubundan uygun porsiyon miktarlarına dikkat etmek, sürdürülebilir ve gerçek anlamda sağlıklı bir yaşam tarzının anahtarıdır.
Yazar: Uzman Diyetisyen Perihan Kılıç
Şunlara da göz atın:
Uzmanlara Göre Kış Ayları İçin En Sağlıklı 5 Çorba