Çiğ süt, içeriğindeki doğal süt yağı sayesinde tereyağı yapımına uygundur. Süt kaymağı ayrılıp yayıkla çalkalandığında tereyağı oluşur. Bu süreçte süt kalitesi ve temizlik büyük rol oynar. Uygun koşullarda yapıldığında çiğ sütten elde edilen tereyağı oldukça aromatik ve besleyici olur.
Çiğ süt, doğal haldeki süt anlamına gelir ve içinde süt yağı bulunur. Bu yağ, belirli işlemlerden geçirilerek tereyağına dönüştürülebilir. Aslında geleneksel köy tereyağları tam da bu şekilde yapılır. Ancak çiğ süt doğrudan kullanılmadan önce dikkatli bir şekilde işlenmelidir. Çünkü çiğ sütte mikroorganizmalar bulunabileceği için hijyen çok önemlidir.
Tereyağı üretiminin temel aşaması, süt kremasının (kaymak) ayrılmasıdır. Çiğ süt bir süre bekletildiğinde yağı üstte toplanır ve bu tabaka kaymak olarak alınır. Bu kaymak, çalkalama (yayık) işlemiyle tereyağına dönüşür. İşlem sırasında süt yağı tanecikleri birleşip suyu ayrılır. Sonunda geriye tereyağı ve ayran kalır.
Çiğ sütten tereyağı yapılabilse de sağlık açısından risk taşır. Bu nedenle süt önce pastörize edilirse, zararlı bakteriler yok olur. Pastörizasyon, sütün kısa süreli ısıl işlemden geçirilmesidir. Böylece hem besin değeri korunur hem de tereyağı güvenle tüketilebilir hale gelir. Bu adım özellikle şehir ortamında üretim yapanlar için çok önemlidir.
Eğer süt taze, temiz ve güvenilir bir kaynaktan geliyorsa tereyağı yapmak mümkündür. Doğal yöntemlerle yapılan tereyağı genellikle daha yoğun aromalı olur. Ancak hijyen ve saklama koşulları iyi sağlanmalıdır. Tereyağı üretiminde sıcaklık, çalkalama süresi ve su oranı da sonuca etki eder. Kısacası, doğru yöntemle çiğ sütten lezzetli ve sağlıklı tereyağı üretilebilir.
Şunlara da göz atın:
20 Litre Sütten Ne Kadar Tereyağı Çıkar?
Tereyağı Sütten Mi Yoğurttan Mı Yapılır?