Dondurma yerken neden dişlerimiz sızlar... Bu soruya önemli bir yanıt 2021 yılında geldi. O yıl Almanya'dan Prof. Dr. Katharina Zimmermann'ın liderliğindeki bir araştırma ekibi dişlerdeki soğuk hassasiyetinin özel hücrelerden kaynaklandığını keşfetti. Bu hücreler, dişlerimizde bulunan ve "odontoblast" olarak bilinen hücrelerdir. Bu hücreler, aynı zamanda soğuk algılayan sensörler gibi çalışarak, dondurma ya da soğuk bir şey yediğimizde beyne "soğuk geldi" sinyali gönderiyor.
Dişlerdeki bu hassasiyetin nedeni, dişlerin içinde bulunan hassas dokuları korumaya yönelik bir tür koruyucu refleksin olmasıdır. Çünkü dişler bir kez zarar gördüğünde, kendi kendine iyileşme yeteneği yoktur. Yani, dişlerimizin bu şekilde soğuğa karşı duyarlı olması, aslında onları korumak için doğanın sunduğu bir mekanizmadır.
BBC'nin haberine göre araştırmacılar o çalışmada, dişlerdeki soğuk sıcaklık değişimlerini algılayan ve ağrıya neden olan hücrelerin yerini ve sinyalleri tespit ettiler. Bu hücreler, dişlerin iç kısmındaki yumuşak pulpa ile dışındaki sert diş dokusu arasında yer alan odontoblastlardır. Soğuk bir şey yediğimizde, bu hücreler bir sinyal göndererek beyne acı verici bir tepki iletilmesine yol açar. Özellikle diş çürüğü olan kişilerde bu hassasiyet daha fazla görülür çünkü çürük, dişin iç kısmını açığa çıkarır ve ağrılı uyaranlara daha duyarlı hale getirir. Dr. Zimmermann ise dönem BBC'ye "Çukurlu ve çürük dişlere sahip insan dişlerinde çok fazla sayıda TRPC5 kanalı bulduk" demiş.